Στο πολύπλευρο έργο και στις δράσεις του Κέντρου Διάδοσης Επιστημών και Μουσείου Τεχνολογίας ΝΟΗΣΙΣ αναφέρεται η πρόεδρος του ΝΟΗΣΙΣ και διευθύντρια Ερευνών του ΕΚΕΤΑ, Στέλλα Μπεζεργιάννη μιλώντας στο GRTimes και στη Μαρία Σαμολαδά.
Η κυρία Μπεζεργιάννη «καταθέτει» το όραμά της για το ΝΟΗΣΙΣ, αποκαλύπτει τα σχέδια για την επόμενη χρονιά και μας… ξεναγεί στα Μουσεία και στις εκθέσεις που λειτουργούν στην κορυφαία «κυψέλη» καινοτομίας, πολιτισμού και ψυχαγωγίας της Θεσσαλονίκης και της χώρας. Επίσης, αναφέρεται στα εκπαιδευτικά προγράμματα, αλλά και στο πλούσιο πρόγραμμα δράσεων που προσελκύει το ενδιαφέρον μικρών και μεγάλων. Οι αριθμοί είναι εντυπωσιακοί: 130.000-230.000 επισκέπτες ετησίως και -μέχρι σήμερα- επισκέψεις από 2.850.000 παιδιά!
Συνέντευξη στη Μαρία Σαμολαδά
-Κυρία Μπεζεργιάννη, ποιοι είναι οι σημαντικότεροι «σταθμοί» στην ιστορία του ΝΟΗΣΙΣ και πώς διαγράφεται το μέλλον του;
Το Κέντρο Διάδοσης Επιστημών και Μουσείο Τεχνολογίας ΝΟΗΣΙΣ είναι ένα πολιτιστικό, επιμορφωτικό, κοινωφελές Ίδρυμα που προσφέρει το κατάλληλο περιβάλλον για τη γνωριμία και την κατανόηση των επιστημών και τη διάδοση των τεχνολογικών εξελίξεων, και εποπτεύεται από την Γενική Γραμματεία Έρευνας και Καινοτομίας.
Το ΝΟΗΣΙΣ ιδρύθηκε το 2001 με πρωτοβουλία του ιστορικού πολιτιστικού σωματίου «Τεχνικό Μουσείο Θεσσαλονίκης» που υποστηρίζει από το 1978 την επιμόρφωση του κοινού σε θέματα τεχνολογίας και θετικών επιστημών. Το ΝΟΗΣΙΣ εγκαινιάστηκε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας το 2004 και από τότε έχει υποδεχθεί 3,3 εκατομμύρια επισκέπτες, ενώ έχει φιλοξενήσει 50 περιοδικές εκθέσεις και 820 επιστημονικά συνέδρια, επιστημονικές ομιλίες, φεστιβάλ, θεματικές δράσεις, καθώς και εκδηλώσεις μισθώσεων από εταιρίες.
-Το ΝΟΗΣΙΣ έχει γίνει πολλές φορές το επίκεντρο της μαθητικής καινοτομίας, της τεχνολογίας και της εκπαίδευσης. Τι προβλέπει ο σχεδιασμός σας για την περαιτέρω ενδυνάμωση αυτής της σχέσης με την εκπαιδευτική κοινότητα;
Το ΝΟΗΣΙΣ αναδεικνύει τη δημιουργικότητα και ομαδικότητα μαθητών μέσω του μαθητικού συνεδρίου πληροφορικής που συνδιοργανώνουν το ΝΟΗΣΙΣ, το Τεχνικό Μουσείο Θεσσαλονίκης και η Περιφερειακή Διεύθυνση Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Κεντρικής Μακεδονίας από το 2009. Ο πολύ πετυχημένος αυτός θεσμός στοχεύουμε να διευρυνθεί και να αποτελέσει ένα πανελλήνιο συνέδριο πληροφορικής όπου θα συμμετέχουν μαθητικές ομάδες από όλη την Ελλάδα.
Επιπλέον το ΝΟΗΣΙΣ για 5η συνεχή χρονιά συντονίζει και υποστηρίζει τα Σχέδια Δράσης – Projects των ΕΠΑΛ της χώρας που προωθούν την καινοτομία και τη δημιουργικότητα στα σχολεία και προβάλλουν τις επιστήμες, την τεχνολογία και τον πολιτισμό μέσω του έργου «Μία νέα Αρχή στα ΕΠΑΛ». Το έργο αυτό, που συγχρηματοδοτείται από το Ευρωπαϊκό Κοινοτικό Ταμείο (ΕΚΤ) και το Ελληνικό Δημόσιο (ΕΣΠΑ), στοχεύει στην ενίσχυση του σχολείου ως κοινότητα, στην επαύξηση του κύρους του, στην περαιτέρω σύνδεσή του με την τοπική κοινωνία, στην ανασκευή προκαταλήψεων της κοινής γνώμης και στη βελτίωση της ελκυστικότητας του ΕΠΑΛ, μέσα από τη θεσμική υποστήριξη της δημιουργικότητας, της καινοτομίας, και της κοινωνικής ευθύνης.
-Πόσους επισκέπτες προσελκύει ετησίως το ΝΟΗΣΙΣ και πόσα παιδιά συμμετείχαν μέχρι σήμερα στις δράσεις του;
Το ΝΟΗΣΙΣ φιλοξενεί ετησίως 130.000-230.000 επισκέπτες εκ των οποίων 75% είναι παιδιά που έρχονται με τα σχολεία τους.
Μέχρι σήμερα εκτιμάται ότι 2.850.000 παιδιά έχουν επισκεφθεί το ΝΟΗΣΙΣ.
–Πώς επιδρά το ΝΟΗΣΙΣ στο τεχνολογικό και εκπαιδευτικό οικοσύστημα της Θεσσαλονίκης και ποιες συνέργειες αναπτύσσει με τα Πανεπιστημιακά και ερευνητικά κέντρα της πόλης;
Το ΝΟΗΣΙΣ προσφέρει μια πληθώρα εκπαιδευτικών προγραμμάτων και δραστηριοτήτων τόσο στις οργανωμένες σχολικές ομάδες που το επισκέπτονται όσο και σε μεμονωμένους επισκέπτες. Μέσω των εκπαιδευτικών αυτών προγραμμάτων τα παιδιά έρχονται σε επαφή με βασικές έννοιες της φυσικής, της χημείας, της βιολογίας, των μαθηματικών και άλλων επιστημών μέσω διαδραστικών και βιωματικών δράσεων και κατανοούν εφαρμογές των επιστημών στις οποίες βασίζεται η σύγχρονη ζωή.
Παράλληλα το ΝΟΗΣΙΣ συνεργάζεται ως τεχνολογικός φορέας με το ΕΚΕΤΑ και το ΑΠΘ προάγοντας τη διάδοση των αποτελεσμάτων της έρευνας, καθώς και τεχνολογικών εξελίξεων σε θέματα αιχμής όπως Τεχνητή Νοημοσύνη, Ενέργεια και Περιβάλλον κτλ.
-Τι μπορεί να δει ο επισκέπτης στο ΝΟΗΣΙΣ και τι είναι αυτό που κεντρίζει το ενδιαφέρον των παιδιών;
Στο ΝΟΗΣΙΣ ο επισκέπτης μπορεί να επισκεφθεί το Μουσείο Τεχνολογίας, να ανακαλύψει τα μυστικά του σύμπαντος στο ψηφιακό Πλανητάριο, να παρακολουθήσει 3D προβολές στη μεγαλύτερη οθόνη που υπάρχει στην Ελλάδα, να βιώσει στον προσομοιωτή από προσσελήνωση μέχρι επίσκεψη στο Σινικό Τείχος.
-Ποιες μόνιμες εκθέσεις λειτουργούν στο Μουσείο Τεχνολογίας και ποιες περιοδικές εκθέσεις προγραμματίζετε για τη νέα χρονιά;
Στο Μουσείο Τεχνολογίας υπάρχουν 3 μόνιμες εκθέσεις:
Η πρώτη είναι το εκθετήριο της Τεχνολογίας Μεταφορών στοχεύοντας στη γνωριμία των επισκεπτών με την ιστορία, την εξέλιξη της τεχνολογίας και τον σχεδιασμό των οχημάτων. Στο εκθετήριο υπάρχουν 30 αυτοκίνητα και μοτοσυκλέτες ιστορικού, συλλεκτικού και εκπαιδευτικού ενδιαφέροντος από τη δεκαετία του ’20 μέχρι και το πρόσφατο παρελθόν, που μεταφέρουν νοερά τους επισκέπτες σε άλλες εποχές, αναδεικνύοντας με μοναδικό τρόπο την εξέλιξη της αυτοκίνησης.
Η δεύτερη μόνιμη έκθεση είναι το εκθετήριο Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας, όπου παρουσιάζονται δείγματα τεχνολογικών στοιχείων και επιτευγμάτων της αρχαίας Ελλάδας, με ομοιώματα που κατασκευάσθηκαν με βάση πληροφορίες από γραπτές πηγές. Περιλαμβάνονται στοιχεία κατασκευών, μηχανολογίας, ναυπηγικής, πολέμου, τηλεπικοινωνιών, μετρητικών οργάνων, και άλλων, αποτυπώνοντας τον ρόλο και τη σημασία της τεχνολογίας στην ανάπτυξη του αρχαιοελληνικού και του παγκόσμιου πολιτισμού.
Τέλος, το Τεχνοπάρκο αποτελεί το τρίτο μέρος του Μουσείου Τεχνολογίας όπου ο επισκέπτης θα περιηγηθεί σε 40 διαδραστικά εκθέματα, τα οποία αναφέρονται σε μια ποικιλία επιστημονικών θεμάτων, όπως ο ηλεκτρισμός, ο μαγνητισμός, η οπτική, η μηχανική κ.ά. Τα εκθέματα αυτά κινητοποιούν τη διάθεση για γνώση, μυούν τον επισκέπτη στη λογική και στις μεθόδους της επιστημονικής σκέψης, ενθαρρύνουν την ενασχόληση με την τεχνολογία και μετατρέπουν την κατανόηση βασικών επιστημονικών νόμων και φαινομένων.
Τη νέα χρονιά στοχεύουμε στην ανάδειξη μίας νέας μόνιμης έκθεσης που σχετίζεται με την τεχνολογική εξέλιξη συστημάτων εικόνας και ήχου, ενώ θα δημιουργηθεί και μία νέα περιοδική έκθεση με αφορμή τον εορτασμό των 20 χρόνων λειτουργίας του ΝΟΗΣΙΣ το 2024.
-Ένας από τους στόχους του ΝΟΗΣΙΣ είναι η προσέγγιση και κατανόηση της Επιστήμης και Τεχνολογίας από όλους, μεταξύ αυτών και τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας που δεν έχουν ψηφιακές δεξιότητες. Με ποια εργαλεία και δράσεις επιτυγχάνεται αυτός ο στόχος;
Το πρωτότυπο πρόγραμμα Ψηφιακός Γραμματισμός στην Τρίτη Ηλικία, που ανέπτυξε το ΝΟΗΣΙΣ σε συνεργασία με την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας, διευκόλυνε την εξοικείωση συμπολιτών μας άνω των 65 ετών σε βασικές διεργασίες της ψηφιακής πύλης gov.gr, αλλά και άλλες ψηφιακές εφαρμογές. Οι πρώτες δύο φάσεις του προγράμματος επέτρεψαν την εκπαίδευση 400 συμπολιτών μας στο ΝΟΗΣΙΣ, σε χώρους των Δήμων και Κοινοτήτων της Περιφερειακής Ενότητας Θεσσαλονίκης, αλλά και σε ΚΑΠΗ.
-Ποια είναι τα κυριότερα εκπαιδευτικά προγράμματα που διοργανώνετε κατά τη διάρκεια του έτους;
Το ΝΟΗΣΙΣ διοργανώνει κάθε χρόνο εκπαιδευτικά προγράμματα που απευθύνονται στις επισκέψεις των σχολικών ομάδων, αλλά και εκπαιδευτικά προγράμματα που απευθύνονται στους ελεύθερους επισκέπτες. Τα προγράμματα εμπλουτίζονται με νέο περιεχόμενο κάθε χρόνο και ανανεώνονται. Για τη νέα περίοδο 2023-2024 το εκπαιδευτικό πρόγραμμα έχει διευρυνθεί και για πρώτη φορά θα περιλαμβάνει και την προσχολική ηλικία. Συγκεκριμένα για τις σχολικές ομάδες θα προσφέρονται 5 εκπαιδευτικά προγράμματα, 3 δραστηριότητες tinkering και science shows καθώς και 3 πλανητηριακές παρουσιάσεις, το περιεχόμενο των οποίων θα καθορίζει και την ηλικιακή ομάδα που απευθύνεται.
Για τους ελεύθερους επισκέπτες υπάρχει ένα πλούσιο πρόγραμμα εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων που θα γίνονται κάθε Σαββατοκύριακο με ποικίλο περιεχόμενο όπως δημιουργική ρομποτική, επιστημονικά πειράματα, καθώς και θεματικές δραστηριότητες που απευθύνονται στα παιδιά με τους γονείς τους όπως το εργαστήριο χαρταετού, ταξίδια στις σελίδες, η μηχανή που σχεδιάζει και πολλά άλλα, που απευθύνονται σε παιδιά άνω των 4 ετών.
-Σερφάροντας κανείς στην «πλούσια» σε υλικό ιστοσελίδα του ΝΟΗΣΙΣ θα διαπιστώσει πως το Κέντρο Διάδοσης Επιστημών και Μουσείο Τεχνολογίας δεν είναι μόνο μια «κυψέλη» καινοτομίας, αλλά και ένα σημείο αναφοράς για τον Πολιτισμό και την Ψυχαγωγία. Τι είδους εκδηλώσεις φιλοξενείτε και ποια είναι η ανταπόκριση του κόσμου;
Το ΝΟΗΣΙΣ ως κέντρο διάδοσης επιστημών φιλοξενεί ποικίλες εκδηλώσεις που φέρνουν τον κόσμο πιο κοντά στις επιστήμες και/ή αναδεικνύουν τις τεχνολογικές εξελίξεις. Μία από τις πιο αγαπημένες δράσεις που γίνεται κάθε χρόνο στο ΝΟΗΣΙΣ είναι το Astroparty που φέτος θα γίνει στις 16/9, στο οποίο χιλιάδες κόσμος επισκέπτεται το ΝΟΗΣΙΣ για να περιηγηθεί στους χώρους του και να έρθει σε επαφή με ψυχαγωγικό τρόπο με την τεχνολογία και την επιστήμη.
Στις 24 Σεπτεμβρίου το ΝΟΗΣΙΣ διοργανώνει το πρώτο φεστιβάλ εξωσχολικών STEAM δραστηριοτήτων STEAM LAND 23 (www.steamland.gr) όπου τα παιδιά 4-12 ετών και οι γονείς θα γνωρίσουν τις ομάδες και τους φορείς της πόλης που δραστηριοποιούνται στο ευρύ πεδίο STEAM στη Θεσσαλονίκη, έτσι ώστε να μπορούν να επιλέξουν την εξωσχολική δραστηριότητα που ταιριάζει περισσότερο στα ενδιαφέροντα και την προσωπικότητα των παιδιών.
Επίσης, στους επόμενους μήνες προγραμματίζονται εκδηλώσεις γύρω από την ηλεκτροκίνηση, την τεχνητή νοημοσύνη, την αστρονομία, το κλασσικό αυτοκίνητο, και πολλές άλλες οι οποίες αναρτώνται στην ιστοσελίδα του ΝΟΗΣΙΣ (www.noesis.edu.gr) και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
-Ποιες προοπτικές δίνουν στην πόλη και στον ψηφιακό μετασχηματισμό της κέντρα τεχνολογίας και καινοτομίας όπως το ΝΟΗΣΙΣ και το ΕΚΕΤΑ;
Το ΝΟΗΣΙΣ έχει προχωρήσει στην ψηφιοποίηση και στον εκσυγχρονισμό της τεκμηρίωσης των αντικειμένων της συλλογής του Μουσείου Τεχνολογίας μέσω του έργου ψηφιακού εικονικού μουσείου βιομηχανικής κληρονομιάς. Το έργο αυτό που θα ολοκληρωθεί τον Νοέμβριο του 2023 θα αναδείξει στο ευρύ κοινό τη συλλογή του Μουσείου μέσω ενός ανανεωμένου ιστοτόπου, ερμηνευτικά εκθέματα, ψηφιακές εκθέσεις, εικονικό μουσείο, εκπαιδευτικές εφαρμογές στο διαδίκτυο, καθώς και μια διαδραστική εγκατάσταση περιήγησης στο ψηφιακό πολιτιστικό απόθεμα του μουσείου, η οποία θα βρίσκεται εγκατεστημένη στους χώρους του.
Επίσης το ΝΟΗΣΙΣ σε συνεργασία με το ΕΚΕΤΑ έχει αναπτύξει μία πλατφόρμα διαδραστικής και βιωματικής μάθησης για την προβολή του αρχαίου Ελληνικού πολιτισμού.
Παράλληλα το ΝΟΗΣΙΣ συνεργάζεται με το ΕΚΕΤΑ για τη διάδοση καινοτόμων εκπαιδευτικών υποδομών όπως το ανοιχτό Εργαστήριο Επαυξημένης Πραγματικότητας που περιηγείται στο Σπήλαιο και στο Μουσείο Πετραλώνων και φιλοξενείται στο ΕΚΕΤΑ μέχρι το τέλος Αυγούστου 2023.
– Έχετε ταξιδέψει και εργαστεί σε κολοσσούς, ενώ το ερευνητικό σας έργο είναι σπουδαίο. Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση για εσάς, από τη νέα αυτή θέση της Προέδρου του ΝΟΗΣΙΣ;
Το ΝΟΗΣΙΣ είναι μία κυψέλη πολιτισμού που αγκαλιάζει μικρούς και μεγάλους, προάγοντας την επιστήμη και την τεχνολογία ως πόλου ανάπτυξης της κοινωνίας. Προσωπικά στοχεύω στην ανάδειξή του σε σημείο αναφοράς για την πόλη, για τη Μακεδονία, για όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό, καθώς και στη διεύρυνση των δράσεών του. Το πρόγραμμα εκδηλώσεων, τα εκπαιδευτικά προγράμματα και η δυναμική παρουσίαση των τεχνολογικών εκθεμάτων του ΝΟΗΣΙΣ στοχεύω να αναδειχθούν σε πηγή πολιτιστικού πλούτου για τον επισκέπτη που να επιθυμεί να έρχεται ξανά και ξανά στο ΝΟΗΣΙΣ και να φέρνει όλο και περισσότερο κόσμο κοντά στην τεχνολογία και στην επιστήμη.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Σταύρος Ασθενίδης: Η εξυπηρέτηση του πολίτη είναι στο κέντρο της πολιτικής μας στην ΚτΠ (VIDEO)
